W niniejszym wpisie postaramy się odpowiedzieć na poniższe pytanie:
Czy importer papierosów elektronicznych, jest traktowany tak jak producent, czyli może zaimportować towar, ale żeby wprowadzić go do obrotu musi zgłosić go do Inspektora? Czy też może takie zgłoszenie musi już posiadać przed importem?
Odpowiedź na to pytanie wymaga w pierwszej kolejności przybliżenia treści najważniejszych przepisów dotyczących tych kwestii.
Zgodnie z art. 2 pkt 6 Ustawy za importera uważa się właściciela wyrobów tytoniowych lub powiązanych wyrobów, które zostały wprowadzone na terytorium Unii Europejskiej, lub osobę mającą prawo do rozporządzania tymi wyrobami. Natomiast, zgodnie z art. 2 pkt 22) Ustawy za producenta uważa się osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która produkuje wyrób lub posiada zaprojektowany i wyprodukowany wyrób, i udostępnia ten wyrób do obrotu pod własną nazwą (firmą) lub własnym znakiem handlowym.
Zgodnie z art. 11b Ustawy ust. 1 Papierosy elektroniczne i pojemniki zapasowe mogą być udostępniane po raz pierwszy w celu dalszej sprzedaży albo udostępniane po raz pierwszy w celu wprowadzenia do obrotu po dokonaniu przez producenta lub importera zgłoszenia oraz wyznaczeniu osoby prawnej lub fizycznej do kontaktu na terytorium Unii Europejskiej. 2. Zgłoszenia do Inspektora dokonuje się, w postaci elektronicznej, w terminie co najmniej 6 miesięcy przed dniem planowanego udostępnienia, o którym mowa w ust. 1.
Tak więc obowiązek informacyjny w zakresie wykazu składników oraz poziomów wydzielanych substancji obciąża producenta lub importera. Użycie przez ustawodawcę spójnika „lub” zgodnie z regułami logiki prawniczej stanowi tzw. alternatywę łączną. Alternatywa łączna łączy zdania równorzędne i oznacza, że aby spełnić obowiązek informacyjny wskazany w tym przepisie wystarczy aby jeden z tych podmiotów dokonał stosownego zgłoszenia do Inspektora. Zatem jeżeli zgłoszenia dokonał producent wyrobów wówczas należy uznać, iż zgłoszenia tego nie ma obowiązku dokonywać importer. Jeżeli producent nie dokonał stosownego zgłoszenia wówczas importer ma obowiązek je zrealizować. Nie ma też przeszkód, by zarówno importer jak i producent dokonali tego zgłoszenia.
Następnie należy ustalić termin początkowy na dokonanie zgłoszenia.
Z kolei zgodnie z art. 2 pkt 45) Ustawy wprowadzanie do obrotu oznacza udostępnianie wyrobów, niezależnie od miejsca ich produkcji, konsumentom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, za opłatą lub nieodpłatnie, w tym w drodze sprzedaży na odległość; w przypadku transgranicznej sprzedaży na odległość za miejsce wprowadzenia do obrotu wyrobu uznaje się państwo członkowskie Unii Europejskiej, w którym znajduje się konsument.
Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 35) Ustawy transgraniczna sprzedaż na odległość oznacza sprzedaż konsumentom wyrobów na odległość, w przypadku której w momencie zamawiania wyrobu w punkcie detalicznym konsument znajduje się w państwie członkowskim Unii Europejskiej innym niż państwo członkowskie lub państwo trzecie, w którym znajduje się siedziba punktu detalicznego; uważa się, że siedziba punktu detalicznego znajduje się w państwie członkowskim:
a) w przypadku osoby fizycznej – gdy miejsce prowadzenia przez nią działalności znajduje się w tym państwie członkowskim,
b) w innych przypadkach – gdy punkt detaliczny ma swoją siedzibę, zarząd lub miejsce prowadzenia działalności, włączając oddział, agencję lub innego rodzaju zakład, w tym państwie członkowskim;
Powyższe przepisy wyraźnie wskazują, iż zgłoszenia należy dokonać w terminie 6 miesięcy przed wprowadzeniem ich do obrotu, które oznacza udostępnienie wyrobów konsumentom. Zatem zgłoszenie może nastąpić już po dokonaniu importu do kraju wyrobów tytoniowych, a jeżeli producent wyrobów tytoniowych nie dokonał stosownego zgłoszenia, wówczas na 6 miesięcy przed wprowadzeniem nowych wyrobów tytoniowych do obrotu importer ma obowiązek dokonać stosownego zgłoszenia. Warto w tym miejscu również wskazać, na zapis art. 8a ust 2 który nakłada na producenta lub importera wyrobów tytoniowych obowiązek niezwłocznego poinformowania Inspektora o zmianie składu wyrobu tytoniowego wpływającej na informacje przekazane na podstawie ust. 1.
Poniżej wskazujemy jeszcze na dodatkową okoliczność na poparcie naszego stanowiska w zakresie wskazania podmiotu właściwego do dokonania zgłoszenia.
Zgodnie z art. 8 ust 6. Producent i importer wyrobów tytoniowych jest obowiązany do przekazywania w postaci elektronicznej Inspektorowi do dnia 31 marca każdego roku, za rok poprzedni:
1) dostępnych mu analiz w zakresie badania rynku i preferencji różnych grup konsumentów, w tym młodych ludzi i innych osób aktualnie używających wyrobów tytoniowych, dotyczących składników i wydzielanych substancji, jak również streszczeń wszystkich badań rynkowych przeprowadzonych przy okazji wprowadzania do obrotu nowych wyrobów tytoniowych;
2) danych dotyczących wielkości ich sprzedaży w podziale na marki i rodzaje, w sztukach lub w kilogramach, w podziale według państw członkowskich Unii Europejskiej.
W powyższych przypadkach zastosowanie spójnika „i” nakazuje przyjąć, iż obowiązek ten obciąża zarówno importera jak i producenta.
Nadto, zgodnie z art. 4 ust 2 ustawy z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych Producent i importer wyrobów tytoniowych jest obowiązany do przekazywania Inspektorowi do spraw Substancji Chemicznych pierwszej analizy w zakresie:1)dostępnych im analiz w zakresie badania rynku i preferencji różnych grup konsumentów, w tym młodych ludzi i osób aktualnie używających wyrobów tytoniowych, dotyczących składników i wydzielanych substancji, jak również streszczeń wszystkich badań rynkowych przeprowadzonych przy okazji wprowadzania do obrotu nowych wyrobów tytoniowych,2)corocznego wykazu danych dotyczących wielkości ich sprzedaży w podziale na marki i rodzaje, w sztukach lub w kilogramach,w podziale według państw członkowskich Unii Europejskiej–biorąc pod uwagę dane od dnia 1 stycznia 2015 r
