Mam dobrą wiadomość dla wierzycieli i złą dla dłużników. Sąd Najwyższy w swoim orzeczeniu (III CZP 94/15) jednoznacznie stwierdził, że rekompensata za koszty odzyskiwania należności w wysokości 40 EURO przysługuje wierzycielowi mimo, że kosztów odzyskania należności faktycznie nie poniósł.
Prosta recepta na zaległości B2B
Rekompensata 40 EURO ma formę ryczałtu, co oznacza, że nie jest ona zależna od faktycznie poniesionych kosztów ani od wartości samej zaległości. Regulacja ta została przewidziana w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. 2013.403):
Wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o którym mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, bez wezwania, przysługuje od dłużnika z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności równowartość kwoty 40 euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne.
Ryczałt 40 EURO ma zastosowanie tylko do transakcji handlowych między przedsiębiorcami. Pod pojęciem transakcji handlowej należy rozumieć umowę, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością.
Co istotne, w przypadku gdy koszty odzyskiwania należności poniesione z tytułu opóźnień w zapłacie w transakcji handlowej przekroczą kwotę 40 EURO, wierzycielowi przysługuje zwrot tych kosztów, w tym kosztów postępowania sądowego, pomniejszonych o tę kwotę.
Podsumowanie
Stanowiska Sądu Najwyższego powinno zniechęcić dłużników, szczególności niewielkich należności, do zwlekania z dalszą zapłatą. Może się bowiem okazać, że koszty związane z brakiem zapłaty mogą być równe dochodzonej wierzytelności, a nawet większe. Należy ocenić stanowisko Sądu Najwyższego pozytywnie, aczkolwiek warto śledzić postępowanie wierzycieli – czy przypadkiem takie stanowisko SN nie będzie nadużywane i wykorzystywane przez wierzycieli.
